Ο άνθρωπος επιτάχυνε κατά 100 φορές τη διάβρωση των εδαφών

Σημαντικότερος παράγοντας είναι η αποψίλωση των δασών για τη δημιουργία καλλιεργήσιμων εκτάσεων

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  12/01/2015 15:42

Λόγω της αποψίλωσης, τεράστιες ποσότητες χώματος καταλήγουν στα ποτάμια

Μπέρλινγκτον, Βερμόντ 
Η αποψίλωση των δασών για τη δημιουργία καλλιεργήσιμων εκτάσεων επιτάχυνε κατά 100 φορές τη διάβρωση των εδαφών στις νοτιοδυτικές ΗΠΑ, διαπιστώνει γεωλογική μελέτη. Σε διάστημα μόλις μίας δεκαετίας, ο άνθρωπος διέβρωσε το έδαφος περισσότερο από ό,τι είχε διαβρωθεί από τη φύση την προηγούμενη χιλιετία.

Ο φυσικός ρυθμός

Οπως επισημαίνουν οι ερευνητές σε ανακοίνωσή τους, για να υπολογίσει κανείς πόσο επιταχύνθηκε η διάβρωση από τον άνθρωπο, πρέπει πρώτα να υπολογίσει ποιος ήταν ο φυσικός ρυθμός. Ο υπολογισμός του φυσικού ρυθμού είναι εξαιρετικά δύσκολος, ωστόσο η ερευνητική ομάδα επινόησε μια έξυπνη τακτική, βασισμένη σε μετρήσεις των ιζημάτων στα ποτάμια, στα οποία καταλήγει το χώμα από τα διαβρωμένα εδάφη.

Σε πρώτη φάση, οι ερευνητές συνέλεξαν 24 δείγματα ιζημάτων από δέκα ποτάμια στις νοτιοδυτικές ΗΠΑ, και απομόνωσαν ένα σπάνιο ισότοπο του στοιχείου βηρυλλίου, το βυρίλλιο-10. Το ισότοπο αυτό παράγεται από την επίδραση των κοσμικών ακτίνων στα επιφανειακά εδάφη. Αυτό σημαίνει πως, όσο μικρότερη είναι η ταχύτητα διάβρωσης, τόσο μεγαλύτερη είναι η συσσώρευση βηρυλλίου-10 στο έδαφος.

Τα δείγματα

Εξετάζοντας τα δείγματα με έναν ισχυρό φασματογράφο, οι ερευνητές μπόρεσαν να υπολογίσουν το ρυθμό διάβρωσης τα τελευταία δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Η ανάλυση έδειξε ότι ο ρυθμός αυξήθηκε κατά 100 φορές από τη δεκαετία του 1700, όταν οι ευρωπαίοι άποικοι άρχισαν να αποψιλώνουν τα δάση της περιοχής.

Πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων η διάβρωση περιοριζόταν στα 2,5 εκατοστά κάθε 2.500 χρόνια. Συγκριτικά, την περίοδο κορύφωσης της γεωργικής δραστηριότητας τον 19ο αιώνα, η διάβρωση έφτασε τα 2,5 εκατοστά κάθε 25 χρόνια. «Τα εδάφη καταρρέουν όταν αφαιρεθεί η βλάστηση» αναφέρει ο Πολ Μπίρμαν του Πανεπιστημίου του Βερμόντ, πρώτος συγγραφέας της μελέτης στην επιθεώρηση «Geology».

«Η μελέτη μας δείχνει πόσο μεγάλη ήταν η επίδραση του αποικισμού και της γεωργίας στο τοπίο της Βορείου Αμερικής» επισημαίνει. Τονίζει ακόμα ότι η μέθοδος του βηρυλλίου-10 για τον προσδιορισμό του ρυθμού διάβρωσης θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ευρέως για τη ρύθμιση των χρήσεων της γης και την προστασία του εδάφους

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ 15/1/2015