Kosher και halal

foodchain

Kosher και halal

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  16/11/2014 05:45

 

Μαντόνα, Μπόνο, Πάρις Χίλτον, Ντόναλντ Τραμπ και άλλοι αστέρες έχουν εδώ και τουλάχιστον επτά χρόνια μια συνήθεια που χάρη σ' αυτούς δημιούργησε τελικά και την αντίστοιχη τάση. Τρώνε σε εστιατόρια όπου τα φαγητά φτιάχνονται ακολουθώντας τους διαιτητικούς νόμους της εβραϊκής θρησκείας, ψωνίζουν σε μπακάλικα με αντίστοιχα πιστοποιημένα από ραβίνους ιερείς προϊόντα και, με δυο λόγια, κάνουν διατροφή «κόσερ», όπως κάπως ισοπεδωτικά επικράτησε να λέγεται.

Ενας παρατηρητικός περιπατητής στην Αθήνα, κυρίως αν ακολουθήσει δρόμους που βρίσκονται κάτω από την Ομόνοια και οδηγούν στο Μεταξουργείο, μπορεί να εντοπίσει στις πινακίδες κάποιων εστιατορίων που έχουν ιδιοκτήτες συνήθως μουσουλμάνους τη λέξη «halal». Σε αυτή την περίπτωση έχουμε τροφές που πρέπει να παρασκευάζονται με κανόνες που έχουν θεσπιστεί από τον καιρό του Κορανίου, δηλαδή έχουν τις ρίζες τους στη μουσουλμανική θρησκεία.

Το κόσερ, το χαλάλ, η ιουδαϊκή θρησκεία, το Κοράνι και η στήλη αυτή, που επιμένει να περνάει τις διατροφικές μας συνήθειες από τον έλεγχο κάποιων επιστημονικά τεκμηριωμένων κανόνων, μπορούν να συνυπάρξουν άραγε και να συσχετιστούν; Εχουν κάποια σχέση με αυτό που αποκαλείται «υγιεινή διατροφή»; Και ας μην ξεχνάμε ότι υπάρχει στην Αθήνα εδώ και τρία χρόνια περίπου κόσερ-εστιατόριο και τώρα έχει ανοίξει δίπλα και κατάστημα τροφίμων κόσερ (www.koshergreece.com/templates/articlecco_cdo/aid/2085691/jewish/List-of-Kosher-products.htm).

Οι διαιτητικοί νόμοι του Ισλάμ με μια λέξη αναφέρονται ως «χαλάλ» που σημαίνει «επιτρεπόμενο». Οι διαιτητικοί νόμοι της εβραϊκής θρησκείας αναφέρονται ως «κασέρ» ή (με την αγγλική προφορά) «κό(ου)σhερ» που σημαίνει περίπου «αυθεντικό». Προέρχονται από δύο διαφορετικές πηγές: οι πρώτοι από το Κοράνι και οι δεύτεροι από τα ιερά βιβλία που ανήκουν στην Τορά(= Διδασκαλία, Οδηγία), πιο γνωστή σε εμάς ως Πεντάτευχο, και συγκεκριμένα στο Δευτερονόμιο και στο Λευιτικό. Χαλάλ και κόσερ όμως έχουν και πολλές ομοιότητες. Σε πολύ γενικές γραμμές και κυρίως από τη μουσουλμανική πλευρά θεωρείται ότι οι κανόνες κόσερ είναι υποσύνολο των κανόνων χαλάλ. Σχηματικά λοιπόν θα δούμε να αναφέρεται ότι οι μουσουλμάνοι μπορούν να τρώνε φαγητό κόσερ (άλλο αν δεν τα αγγίζουν) αλλά οι πιστοί της ιουδαϊκής θρησκείας δεν μπορούν να καταναλώνουν όλα όσα επιτρέπονται με τους νόμους του χαλάλ.

Προτού προχωρήσουμε είναι απαραίτητο να διευκρινίσουμε - και αυτό έρχεται κατευθείαν από το στόμα έγκριτου ραβίνου - ότι οι κανόνες αυτοί δεν είναι για να μάθουν οι πιστοί (και οι άπιστοι) να τρώνε υγιεινά και δεν υπόκεινται σε κανόνες λογικής. Οπως  ισχυρίζεται, υπάρχει ένα τμήμα της θρησκείας που δεν το περνάμε από τη δοκιμασία της λογικής. Σε αυτό λοιπόν ανήκει και το κόσερ. Επομένως ούτε στην επιστήμη αναγνωρίζεται δικαίωμα να μιλήσει γι' αυτό ούτε αμφισβητήσεις από την πλευρά των πιστών χωρούν. Επειδή, όμως, όπως αναφέρθηκε στην αρχή, τους κανόνες αυτούς έχουν αποφασίσει πλέον να τους ακολουθούν και άνθρωποι που δεν ανήκουν στην ιουδαϊκή θρησκεία, αρχίζει να μπαίνει το γιατί. Γιατί κάνουμε κάποια πράγματα και πώς εξηγούνται από την άποψη τη διαιτητική;

Ας γνωρίσουμε όμως πρώτα μερικούς από τους βασικούς κανόνες για μια πρώτη ιδέα: και στους δύο απαγορεύεται η κατανάλωση του χοιρινού. Απαγορεύεται και στους δύο η κατανάλωση αμφιβίων (οπότε και τα βατραχοπόδαρα). Τα έντομα δεν είναι κόσερ - επιτρεπτά. Τα πλάσματα της θάλασσας είναι χαλάλ, άρα καταναλώνονται από τους μουσουλμάνους, ενώ μόνο όσα έχουν λέπια και πτερύγια επιτρέπεται να καταναλωθούν από τους πιστούς της ιουδαϊκής θρησκείας. Αρα γαρίδες, αστακοί, καραβίδες, στρείδια και μύδια είναι εκτός κόσερ. Είναι χαλάλ τα ζώα που συντηρούνται με φύλλα και χόρτα, ενώ είναι κόσερ μόνο όσα είναι μηρυκαστικά και είναι δίχηλα, δηλαδή στα πόδια τους τα άκρα, στο σκληρό τμήμα που εφάπτεται με τη γη, χωρίζονται στα δύο από μια χαρακτηριστική σχισμή. Ετσι απορρίπτεται ο χοίρος και από τους δύο, ενώ το κρέας της καμήλας μπορεί να καταναλωθεί από έναν μουσουλμάνο.

 

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ 17/11/2014