Σμήνος κομητών… αναβοσβήνει ένα άστρο

Οι επιστήμονες προσπαθούν να εξηγήσουν μυστηριώδες κοσμικό φαινόμενο

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  25/11/2015 11:15

Ενας σμήνος κομητών πιθανώς κρύβουν το φως του άστρου KIC 8462852. Credits: (NASA/JPL-Caltech)

 
Το άστρο KIC 8462852 στον αστερισμό του Κύκνου είναι αντικείμενο παρατήρησης από τους αστρονόμους τα τελευταία τέσσερα έτη. Πριν από ένα μήνα το άστρο συγκέντρωσε τα φώτα της δημοσιότητα όταν ανακοινώθηκε ότι η φωτεινότητα του παρουσιάζει μεγάλες, μη περιοδικές διακυμάνσεις που φτάνουν μέχρι το 20%. Η συμπεριφορά αυτή είναι σίγουρα ασυνήθιστη, δεδομένου ότι ακόμα και ένας πλανήτης στο μέγεθος του Δία δεν θα μπορούσε να μειώσει το φως του άστρου πάνω από 1%. Μια από τις θεωρίες που αναπτύχθηκαν είναι ότι το φως του άστρου κρύβει ένα μεγάλο σμήνος κομητών που κινούνται γύρω από αυτό. Νέα μελέτη στηρίζει αυτή τη θεωρία και όχι εκείνη που θέλει το φως να κρύβουν γιγάντιες εξωγήινες κατασκευές!

Το μυστήριο
Η ανάλυση των δεδομένων υποδεικνύει ότι κάτι περνά μπροστά από το άστρο και το κρύβει. Πιθανότατα δεν είναι ένα μεγάλο σώμα, αλλά πολλά μικρότερα που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από το KIC 8462852. Κάποιοι, ανάμεσα τους και ορισμένοι επιστήμονες, έριξαν στο τραπέζι το ενδεχόμενο το φως του άστρου κρύβουν γιγάντιες κατασκευές ενός προηγμένου εξωγήινου πολιτισμού. Θα μπορούσε για παράδειγμα να είναι ένα «σμήνος Ντάισον», πολυάριθμοι ηλιακοί συλλέκτες που κινούνται σε τροχιά γύρω από το άστρο και παράγουν ενέργεια. Η δημοσιότητα που πήρε αυτό το ενδεχόμενο υποχρέωσε τους επιστήμονες να εξετάσουν αυτή την πιθανότητα.
Θέλοντας να διερευνήσουν το ενδεχόμενο, οι ερευνητές του Ινστιτούτου αναζήτησης εξωγήινης ζωής SETI έστρεψαν προς το παράξενο άστρο τη Συστοιχία Τηλεσκοπίων Allen, ένα σύστημα από 42 ραδιοτηλεσκόπια που λειτουργεί βόρεια του Σαν Φρανσίσκο.

Επί δύο εβδομάδες η συστοιχία αναζητούσε δύο είδη σημάτων. Το πρώτο είναι «σήματα στενής ζώνης» με τα οποία ένας εξωγήινος πολιτισμός θα μπορούσε να γνωστοποιεί εσκεμμένα την ύπαρξή του -αυτά είναι τα σήματα στα οποία εστιάζονται συνήθως οι αναζητήσεις του SETI. To δεύτερο είναι σήματα ευρείας ζώνης, τα οποία θα εκπέμπονταν από διαστημικά σκάφη που προωθούνται με ισχυρές δέσμες μικροκυμάτων, λέει το Ινστιτούτο. Και στις δύο περιπτώσεις η αναζήτηση ήταν μάταιη.
Παράξενο
Ο Μάσιμο Μαρένγκο, του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αιόβα μελετώντας δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου Spitzer υποστηρίζει ότι πιθανότερη αιτία για τις διακυμάνσεις του φωτός του άστρου είναι ένα σμήνος κομητών που περνούν μπροστά από αυτό. «Πρόκειται για ένα πολύ παράξενο άστρο. Μου θυμίζει την εποχή που οι επιστήμονες ανακάλυψαν τα άστρα νετρονίου. Εξέπεμπαν παράξενα σήματα που κανείς δεν είχε δει προηγουμένως και μάλιστα το πρώτο άστρο νετρονίου που εντοπίστηκε ονομάστηκε LGM-1 (Little Green Men – Μικρά Πράσινα Ανθρωπάκια). Τελικά τα σήματα του LGM-1 αποδείχτηκαν ότι είναι απλά ένα φυσικό φαινόμενο. Δεν γνωρίζουμε ακόμη τι συμβαίνει στο KIC 8462852 για αυτό και το κάνει τόσο ενδιαφέρον» αναφέρει ο Μαρένγκο. Η μελέτη του δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal Letters».

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟΒΗΜΑ 1/12/2015